In december 2023 lanceerde de Europese Commissie een voorstel voor een verordening om een gemeenschappelijk dataplatform over chemicaliën op te zetten.
Momenteel zijn er verschillende EU-agentschappen die zich met chemicaliën bezighouden, zoals het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA), het Europees Milieuagentschap (EEA), de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA), het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) en het Europees Agentschap voor de veiligheid en de gezondheid op het werk (EU-OSHA).
De nieuwe verordening zou ervoor zorgen dat alle gegevens en informatie over chemicaliën die deze instanties verkrijgen, worden samengebracht in een gemeenschappelijk dataplatform.
Deze informatie zal beschikbaar zijn voor het publiek.
Het doel van dit gemeenschappelijke dataplatform is onder meer het waarborgen van efficiënte gevaren- en risicobeoordelingen van chemische stoffen en het vergroten van het vertrouwen van de burgers in de wetenschappelijke basis voor de besluiten die de EU over chemische stoffen neemt.
De taak van het opzetten en onderhouden van het gemeenschappelijke dataplatform zal worden toegewezen aan ECHA.
Als zodanig lijkt het een goed initiatief. Er zijn echter elementen in het voorstel die voor extra bureaucratie zouden zorgen met ogenschijnlijk weinig voordelen, zoals de verplichting voor bedrijven en laboratoria om ECHA vooraf op de hoogte te stellen van de onderzoeken die zij laten uitvoeren. Momenteel is zo’n kennisgeving slechts nodig over de resultaten van een onderzoek, zodra dit is afgerond.
De toekomstige verplichting om onderzoeken vooraf, voordat ze worden uitgevoerd, te melden door zowel de bedrijven die opdracht geven tot deze onderzoeken als de laboratoria die ze uitvoeren, is bedoeld om autoriteiten voorafgaande kennis te geven van de onderzoeken die in opdracht worden gegeven. Dit zou echter in strijd kunnen zijn met het beginsel van contractvrijheid voor bedrijven die voor de onderzoeken betalen. Het is gebruikelijk dat laboratoria alleen over onderzoeken communiceren als de opdrachtgever daarmee akkoord gaat. De meldplicht voor laboratoria doorkruist geheimhoudingsclausules. Ook moet het bedrijf dat opdracht geeft tot een onderzoek de vrijheid behouden om zijn contract met een laboratorium te herzien in geval van wanprestatie, zonder eerst bureaucratische hindernissen te moeten nemen. Opdrachtgevers van laboratoria moeten de vrijheid behouden om laboratoriumresultaten te accepteren of af te wijzen.
Voor de industrie zou het wenselijk zijn dat de definitieve versie van de verordening bevrijd wordt onnodige bureaucratie.
Zie voor meer informatie: voorstel van de Europese Commissie
